Een penning is een metalen voorwerp dat wat omvang en vormgeving gelijkenis vertoont met een munt, maar geen functie als wettig betaalmiddel heeft.

Er bestaan verschillende soorten penningen, zoals:

rekenpenningen (voor het rekenen met een abacus of rekenbord);
In tegenstelling tot de oorspronkelijke abacus lopen op het middeleeuwse rekenbord de lijnen horizontaal en mogen de rekenpenningen niet alleen tussen, maar ook op de lijnen gelegd worden. Het principe is hetzelfde. Een rekenpenning op de onderste lijn is 1 waard, op de volgende lijn 10, op de daarop volgende lijn 100, enzovoort. De vakken tussen de lijnen geven de penningen een waarde van 5, 50, 500, enzovoort. Op deze manier kon men getallen uitbeelden.

muntgewichten;
gaspenningen en elektriciteitspenningen, ter afrekening in een muntmeter;
herdenkingspenningen, uitgegeven ter gelegenheid van een bijzondere gebeurtenis;
penningen uitsluitend als kunstvorm bedoeld.

Historisch
Van de 8e tot de 13e eeuw: kleine zilveren munt (denarius in het Latijn). Aanvankelijk met een gewicht van 1/240 deel van een Karolingisch pond (circa 1,8 gram), later veel minder. In het gehele rijk van Karel de Grote wordt hetzelfde type muntje geslagen (zilveren denier). Aan het eind van de 9e eeuw begint het Karolingische Rijk macht te verliezen, de aanmunting in Nederland stopt.
Tot in de 18e eeuw was het woord penning ook een gewone aanduiding voor muntgeld.

Zie ook geuzenpenning