Google   Yahoo   All The Web   AltaVista   Kobala Attendeer een kennis 
Help mij om dit forum te laten bestaan! Doneer een vrij bedrag via paypal Doneer 1,30 per telefoon Detecting Community Forum Doneer 1,30 per telefoon Help mij om dit forum te laten bestaan! Doneer een vrij bedrag via paypal
 Zilverkeuren   Mededelingen aangaande het forum  
 RegistreerRegistreer   Log inLog in 
Detecting Community Forum -> Detectie Encyclopedie Het is nu Do Mrt 28, 2024 13:00
Detectie Encyclopedie is 507.687 maal geraadpleegd
 
 Categorie    
 5  -  A  B  C  D  E  F  G  H  I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  -  Alles
Grootste informatiebron: WikiPedia
  
  
romeins Algemeen
Gestart door:
Wicher

(Bewerk) (Verwijder)
romeinse rijk Algemeen
Het romeinse rijk (Latijn: Imperium Romanum) was een staat die ontstond rond het begin van de jaartelling en uiteindelijk in 395 weer uiteenviel. Het rijk strekte zich uit (zie kaart) rond de Middellandse Zee en omvatte ook West-Europa behalve Ierland en Scandinavië. Het was de opvolger van de Romeinse Republiek en had als zetel van de macht Rome.

Oorsprong en uitbreiding
Het verschil tussen de Republiek en het Rijk was voornamelijk een politieke. De Romeinse staat is ontstaan uit de stadstaat van Rome in de landstreek van Latium in Italië, volgens de legende gesticht in 753 v. Chr. door Romulus en Remus.

Na een aantal (grotendeels legendarische) koningen werd de stad een republiek met een formidabele oorlogsmachine en een goedgeorganiseerd systeem van instellingen en wetten. In een paar eeuwen werd Italië verenigd onder Romeinse leiding. Dit gebeurde door bondgenootschappen aan te gaan met buurvolken maar ook door agressieve expansie oorlogen. Vanuit Italië veroverde Rome het gehele Middellandse-Zeegebied. Eerst was Carthago aan de beurt. Vervolgens werden de hellenistische staten in het oosten en zuid-oosten van de zee onderworpen. Tegelijkertijd kwam ook West-Europa onder romeins gezag. Het rijk werd daardoor zo groot dat de republikeinse structuren niet meer toereikend waren. Er vond een roerige overgang naar een keizerrijk plaats. Caesar en Augustus stichtten zo een rijk dat onder keizer Trajanus zijn grootste omvang zou bereiken. Het reikte toen van Schotland tot Mauritanië, vandaar tot aan de Soedan, de Iraanse hooglanden. Georgië, de Krim, langs Donau en Rijn tot aan de Nederlandse kust.

Bestuur
In dit gigantische rijk werden vele talen gesproken, maar twee talen waren van algemeen belang: het Latijn in het westen en het Grieks in het hellenistische oosten. De bestuurders en intellectuele elite spraken beide talen als lingua franca.

De romeinen beheersten dit grote gebied door een "verdeel en heers" politiek. Sommige burgers die loyaal meewerkten kregen het fel begeerde romeins burgerrecht. Merkwaardig in dit verband is de handige manier waarop de romeinen met cultuur en godsdienst omgingen: de romeinen namen "nieuwe" goden van ingelijfde volken makkelijk op in hun "Pantheon" en zolang men de keizer (Rome) maar erkende (en de bijbehorende plichten vervulde) kon men verder met de eigen cultuur en godsdienst naast anderen leven. Naast een superieur leger is dit een grondslag voor de "Pax Romana" die toch eeuwenlang een zekere rust bracht en de handel en wetenschap bevorderde. De romeinen wisten de theoretische basis, gelegd door de Grieken, door hun groot pragmatisme te benutten en staan bekend als de eerste echte goede organisators of, zo u wilt, de eerste grootse opportunisten.

Late periode
Door het enorme gebied dat het Rijk bestreek werd het steeds lastiger om dit als een eenheidsstaat te besturen. Vooral omdat de verschillende provincies uiteenlopende behoeften en problemen hadden die een verschillende aanpak benodigden. Rond het jaar 300 werd daarom het Rijk bestuurlijk verdeeld in een Griekstalig oostelijk deel en Latijnstalig westelijk deel. De bedoeling was dat het rijk naar buiten als een eenheid zou blijven functioneren onder een enkele regering, maar intern en dan vooral op militair-defensief, economisch en belasting gebied, zouden de twee delen zoveel mogelijk zichzelf moeten zien te verzorgen. Na verloop van tijd evolueerde dit systeem natuurlijk tot een de facto verdeling. In 330 werd door keizer Constantijn de Grote ook de hoofdstad verplaatst van Rome naar Byzantium in het economisch en militair belangrijkere Oostelijk-deel. Byzantium werd omgedoopt tot Nova Roma maar was al snel beter bekend als Constantinopel (=De stad van Constantijn). In 395 was het rijk definitief uiteengevallen in een west en oostelijk deel. Constantinopel bleef de onbetwiste hoofdstad van het Oostelijke deel maar in het westen wisselde de hoofdstad enige malen. Dit gaf ook de onzekere toestand in het West-Romeinse rijk aan. Na Rome werd achtereenvolgens Milaan, Trier en Ravenna hoofdstad van het West-Romeinse rijk.

De komst van het christendom betekende een grote omwenteling voor het Rijk. Na aanvankelijk zware vervolgingen van de christenen omdat deze geen goddelijke eer aan de keizers en de Romeinse goden wilden bewijzen werd het christendom door Constantijn in 312 erkend en door Theodosius I in 392 zelfs tot staatsgodsdienst verheven. Toen waren de rollen omgekeerd en braken er voor niet-christenen zware tijden aan. Ook de houding van de burgers tegenover het leger veranderde. Men vond het voor christenen niet wenselijk om in het leger of voor de staat te werken. Het Rijk ging daarom hoe langer hoe meer vertrouwen op vreemdelingen (Germanen) in belangrijke posities in het leger. Dit leidde tot grote politieke complicaties die tot de ondergang van het westelijk deel leidde in 476 met de val van de hoofdstad Ravenna.

Het oostelijk deel (dat in de middeleeuwen gewoon onder romeinse rijk bekend stond, maar sinds de 19e eeuw Byzantijnse Rijk genoemd wordt) kwam ook dicht bij de ondergang, maar beleefde daarna nog verscheidene perioden van bloei. In de middeleeuwen was het steeds een van de belangrijkste spelers op het Europese politieke toneel. De laatste resten gingen pas in 1453 (Constantinopel) en 1461 (Griekenland) ten onder.

Blijvende betekenis voor de latere geschiedenis
Tot in onze moderne tijd waren er (met name expansionistische) staten die zich als de legitieme opvolger van het romeinse rijk zagen, of zichzelf tenminste zo presenteerden, zoals het Derde Rijk van de Duitse Nazi's of het Frankrijk van Napoleon Bonaparte. Het begrip keizer is nauw met dit verschijnsel verwant.

De aanwezigheid van de romeinen in dit grote gebied is niet alleen zichtbaar door een groot aantal monumenten en ruïnes, zoals bijvoorbeeld de Porta Nigra in Trier en de muur van Hadrianus in het Verenigd Koninkrijk, maar ook door vele resten in de taal. Zo zijn het Frans, Italiaans, Spaans en nog een flink aantal andere Romaanse talen ontstaan uit de taal die de aldaar gelegerde Romeinse soldaten en kolonisten spraken. In West-Europa kan men nog goed de vroegere grens van het romeinse rijk volgen omdat dit nog steeds de taalgrens is tussen de Romaanse talen, afgeleid van het Latijn en de Germaanse talen die buiten het rijk de overhand hadden. Ook in het Nederlands bestaan nog vele woorden die hun oorsprong in het Latijn hebben. De rechtspraak in Europese landen gaat vaak terug op het romeins recht. De verreweg grootste denominatie in het christendom, de Rooms-katholieke Kerk gebruikt na 2000 jaar nog altijd als officiële taal het Latijn. Tot voor kort gebruikte eveneens de intellectuele elite van het Westen Latijn en Grieks als internationale taal en werden wetenschappelijke werken eerst in het Latijn gepubliceerd. In wetenschap en techniek zijn daarom nog steeds zeer veel vaktermen ontleend aan het Latijn en Grieks. In de architectuur voor monumentale gebouwen werd tot voor kort vaak teruggegrepen naar de Romeinse voorbeelden. Vooral in Amerika en Frankrijk is dit goed te zien. Kortom: de romeinen (en de Grieken) zijn het fundament en de oorsprong van de latere Westerse beschaving.

Het romeinse rijk heeft een groot aantal andere culturen, zelfs tot voorbij India, direct of indirect beïnvloed. Zo heeft de komst van Romeinse munten geleid tot de invoer van een eigen munt in het Oost-Aziatische Funanrijk.

Overzichtskaart romeinse rijk

Deze kaart laat zien hoe het romeinse rijk er omstreeks 395 uitzag, met de belangrijkste steden.
Dit waren vrijwel de ongewijzigde grenzen van 60 tot circa 395. Alleen Dacia (het huidige Roemenië) en Mesopotamië maakten tussen 100 en 200 nog kort deel uit van het rijk, maar Mesopotamië werd snel weer verlaten.
Gestart door:
Wicher

(Bewerk) (Verwijder)
Er zijn momenteel 2 verwijzingen onder romeins.
Pagina 1 van 1  
 Categorie    


Powered by phpBB © 2001, 2005 phpBB Group

Googlepagina: GooglePullerPagina